Choroba serca i cukrzyca
Do choroby tętnic wieńcowych, znanej jako „choroba serca”, prowadzi nagromadzenie substancji tłuszczowych, takich jak cholesterol.
Te złogi tłuszczu odkładają się w tętnicach, które są naczyniami krwionośnymi transportującymi krew po całym ciele. Złogi tłuszczu powodują pogrubienie ścian tętnic. Oznacza to, że może się przez nie przemieszczać mniej krwi, a zatem mniej tlenu. Ten proces nazywa się miażdżycą, zazwyczaj mówi się o „twardnieniu tętnic”.
Długie okresy wysokiego poziomu glukozy we krwi oraz wysokiego ciśnienia także mogą być czynnikami prowadzącymi do twardnienia tętnic.
Może to mieć wpływ na następujące części ciała:
- Serce, może wywołać dusznicę bolesną lub zawał serca
- Stopy i nogi, ponieważ dopływ krwi do tych części ciała jest ograniczony (nazywa się to chorobą naczyń obwodowych), może to wywołać ból w nogach przy chodzeniu
- Mózg, może to doprowadzić do udaru mózgu lub przemijającego ataku niedokrwiennego (TIA), który zazwyczaj nazywa się „małym udarem”
Zaleca się, aby wszystkie osoby powyżej 40. roku życia regularnie kontrolowały stan swojego układu sercowo-naczyniowego. Można to robić w przychodni lekarza rodzinnego, często w ramach kliniki zdrowia kobiet lub zdrowia mężczyzn. Podczas wizyty zostaniesz zważony/-a, zostanie zmierzone Twoje ciśnienie oraz pobrana krew do badania. Jeśli masz już schorzenie układu sercowo-naczyniowego, lub cukrzycę, jesteś w grupie wysokiego ryzyka. Jeśli chorujesz na cukrzycę, wtedy Twoje zagrożenie zawałem serca jest średnio dwa do trzech razy wyższe niż osób, które nie są chore na cukrzycę.
Czynniki ryzyka
Wysokie ciśnienie
Normalne ciśnienie krwi nie powinno przekraczać 140/90 (lub powinno być niższe, jeśli masz problemy z nerkami). Jeśli chorujesz na cukrzycę typu 1, nie oznacza to większego prawdopodobieństwa, że będziesz mieć wysokie ciśnienie w porównaniu z osobą, która nie jest chora na cukrzycę. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy masz także problemy z nerkami.
Wysokie ciśnienie jest bardziej powszechne u osób, które chorują na cukrzycę typu 2, niż u innych osób. Niektóre osoby chorujące na cukrzycę typu 2 mogły mieć wysokie ciśnienie krwi zanim zdiagnozowano u nich cukrzycę.
Możesz nie mieć żadnych objawów, które wskazywałyby na to, że Twoje ciśnienie krwi jest wysokie. Dlatego ważne jest monitorowanie swojego ciśnienia i regularne jego mierzenie.
Wysoki poziom cholesterolu
Wszystkie osoby powyżej 40. roku życia, które chorują na cukrzycę typu 1, powinny być badane pod kątem wysokiego poziomu cholesterolu, wszystkim osobom, które chorują na cukrzycę i są w tej grupie wiekowej zazwyczaj oferuje się leki. Najczęściej przepisywanym lekiem są statyny, które mogą zapobiegać przedwczesnej śmierci związanej z wysokim poziomem cholesterolu. Leczenie ma na celu zmniejszenie całkowitego cholesterolu do poziomu poniżej 72 mg/dL (4 mmol/mol).
Jeśli chorujesz na cukrzycę, staraj się zmniejszyć ilość tłuszczów w diecie, zwłaszcza jeśli masz wysoki poziom cholesterolu. Twój dietetyk może udzielić Ci porad na ten temat. Jeśli chorujesz na cukrzycę typu 1 od ponad dziesięciu lat, branie statyn może być zalecane niezależnie od tego, jaki jest Twój poziom cholesterolu. Jest tak, ponieważ statyny pomagają zapobiegać pękaniu wyściółki naczyń krwionośnych, co jest bardziej prawdopodobne u osób, które chorują na cukrzycę typu 1 od ponad dziesięciu lat.
Wysoki poziom glukozy we krwi
Wysoki poziom glukozy we krwi przez dłuższy okres czasu może uszkodzić serce i zwiększyć złogi tłuszczu w ścianach tętnic. Może to zwiększyć ryzyko choroby serca.
Większość osób chorych na cukrzycę powinna mieć poziom HbA1c w granicach 48–53 mmol/mol (6,5 do 7,5%), aby zmniejszyć ryzyko wszelkich powikłań związanych z cukrzycą.
Twój zespół opieki nad chorym na cukrzycę może ustalić dla Ciebie nieco inny cel, w zależności od Twojej sytuacji osobistej i innych znaczących czynników.
Palenie
Palenie zwiększa ponad podwójnie Twoje ryzyko choroby i śmierci z powodu choroby serca. Jeśli jesteś w ciąży, palenie może uszkodzić płód.
Możesz otrzymać dużo wsparcia od specjalistów, aby rzucić palenie. Twój lekarz rodzinny może z Tobą omówić różne sposoby rzucenia palenia, takie jak guma do żucia z nikotyną i plastry nikotynowe, może także udzielić Ci informacji na temat spotkań grup osób rzucających palenie.
Alkohol
Picie nadmiernych ilości alkoholu może doprowadzić do wielu problemów ze zdrowiem:
- Może zwiększyć poziom niektórych tłuszczów we krwi, na przykład trójglicerydów.
- Może doprowadzić do wysokiego ciśnienia i otyłości.
- Może spowodować poważne problemy z sercem i zwiększyć ryzyko udaru.
Wiele rodzajów alkoholu ma wysoką zawartość kalorii. Należy spróbować ograniczyć picie alkoholu, jeśli usiłujesz stracić na wadze. Piwa z niską zawartością cukru mają zazwyczaj większą zawartość alkoholu i nie są zalecane, zwłaszcza jeśli bierzesz insulinę.
Zalecany limit spożywania alkoholu, zarówno dla mężczyzn jak i dla kobiet, to nie więcej niż 14 jednostek na tydzień, a w co najmniej dwa dni w tygodniu nie powinno się w ogóle spożywać alkoholu.
Ćwiczenia fizyczne
Brak aktywności fizycznej mniej więcej podwaja ryzyko wieńcowej choroby serca i jest dużym czynnikiem ryzyka jeśli chodzi o udar. Poza tym brak aktywności jest czynnikiem w następujących schorzeniach:
- Otyłość
- Wysokie ciśnienie
- Kiepskie krążenie
- Wysoki poziom cholesterolu
- Niezdolność do utrzymania stałego poziomu glukozy we krwi po spożyciu węglowodanów
Stres
Z badań wynika, że osoby, które są bardzo nerwowe mają wyższy poziom glukozy we krwi niż osoby, które nie są. Jest tak prawdopodobnie częściowo dlatego, że hormony stresu powodują, że organizm uwalnia glukozę do krwi. Kontrolowanie poziomu glukozy we krwi jest zatem jeszcze bardziej utrudnione.
Stres jest także powiązany z wysokim ciśnieniem, zwiększonymi złogami tłuszczu w tętnicach oraz osłabionym układem odpornościowym.
Istnieją różne rodzaje stresu. Stres nie zawsze jest wywoływany problemem emocjonalnym, takim jak nerwica, martwienie się lub depresja. Może mieć także podłoże fizyczne, takie jak ból, choroba czy wypadek. Bycie w żałobie, konflikty z innymi lub wymagania życia codziennego także mogą wywoływać stres.
Stres to zatem każdy czynnik, który zmienia poziom Twojej kontroli nad Twoim ciałem i Twoimi emocjami.
Życie z chorobą, której nie można wyleczyć, taką jak cukrzyca, bywa trudne. Możesz czuć, że nie dajesz sobie rady, gdy próbujesz dbać o siebie, co jest bardzo wymagające.
Czynniki zapobiegawcze
Aby zmniejszyć ryzyko choroby serca, należy próbować robić co następuje:
- Utrzymywać swój poziom docelowy HbA1c
- Osiągnąć i utrzymywać zdrową wagę
- Trzymać się zdrowej i zrównoważonej diety
- Zmniejszyć spożycie soli i tłuszczy nasyconych
- Nie pić więcej alkoholu niż zalecany tygodniowy limit
- Ćwiczyć przez co najmniej 30 minut pięć dni w tygodniu
- Nie palić
- Przychodzić na swoje coroczne wizyty kontrolne
- Przychodzić na wszystkie wizyty w klinikach specjalistycznych oraz warsztaty edukacyjne
- Upewnić się, że bierze się wszystkie swoje leki zgodnie z zaleceniami
Przydatne źródła informacji
Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie organizacji British Heart Foundation.
Dodatkowe informacje na temat zdrowego serca: Poznaj swoje serce lub Co się dzieje, gdy ćwiczę? Te informacje zapewnia organizacja British Heart Foundation.
Organizacja Diabetes UK ma dodatkowe informacja na temat cukrzycy i choroby serca.
Dodatkowe informacje na temat rzucania palenia można znaleźć na stronie internetowej NHS tutaj.
Przeczytaj na temat sposobów radzenia sobie ze stresem, na następujących stronach:
